Παράγοντες που επηρεάζουν την εμφάνιση διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας ειναι:
- Η διάρκεια του σακχαρώδους Διαβήτη
- Κακή ρύθμιση της πάθησης
- Συνοδές καρδιοαγγειακές παθήσεις, π.χ. αρτηριακή υπερταση
- Υπερχοληστεραιμία και υπερλιπιδαιμία
- Το κάπνισμα
- Η κύηση
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια είναι αποτέλεσμα μικροαγγειακών μεταβολών του αμφιβληστροειδούς. Η υπεργλυκαιμία οδηγεί σε μεταβολή του τοιχώματος των αγγείων, τα οποία γίνονται πιο διαπερατά.
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια χαρακτηρίζεται από τις εξής μορφές:
Μη παραγωγική Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια: Στην αρχή της πάθησης, λόγω της υψηλής περιεκτικότας του αίματος σε σάκχαρο, παρατηρούμε μικροανευρύσματα, διαρροή αίματος και άλλων συστατικών που εμφανίζονται ως μικροαιμορραγίες και εξιδρώματα. Στη συνέχεια, καθώς η πάθηση εξελίσσεται, οι αλλαγές που υφίσταται το αγγειακό δίκτυο αυξάνονται τόσο, με αποτέλεσμα ισχαιμία (μη οξυγόνωση) σε διάφορες περιοχές του αμφιβληστροειδούς. Η μη παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια διακρίνεται σε πολύ ήπια, ήπια, μέτρια, σοβαρή και πολύ σοβαρή ανάλογα με τη βαρύτητα της κατάστασης.
Παραγωγική Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια: Αποτελεί εξέλιξη της μη παραγωγικής μορφής και χαρακτηρίζεται από τη δημιουργία παθολογικών νεοαγγείων, ως επι το πλείστον στον οπίσθιο πόλο του αμφιβληστροειδούς δηλαδή στην κεντρική του περιοχή. Η ισχαιμία και ο παράγοντας VEGF, παίζουν καταλυτικό ρόλο στη δημιουργια των νεοαγγείων. Τα αγγεία αυτά έχουν πολύ ευαίσθητα και σαθρά τοιχώματα. Παράλληλα καθώς τα νεοαγγεία αυξάνουν σε αριθμό παρατηρείται και δημιουργία παθολογικού νεοαγγειακού ινώδους ιστού. Η κατάσταση αυτή χωρίς θεραπεία οδηγεί σε:
- Σοβαρές αιμορραγίες στον αμφιβληστροειδή
- Ελκτική αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
- Νεοαγγειακό γλαύκωμα
Διαβητική Ωχροπάθεια: Μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε φάση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας και είναι η κυριότερη αιτία μείωσης της όρασης σε διαβητικούς, ειδικά σε τύπου ΙΙ ασθενείς. Παρουσιάζεται κυρίως, ως οίδημα στην περιοχή της ωχράς. Σε βαριές περιπτώσεις εμφανίζεται ισχαιμία.
Τα κυριότερα συμπτώτα που αναφέρουν ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ειναι:
- Μαύρα στίγματα που ακολουθούν τις κινήσεις του οφθαλμού
- Σκοτεινές περιοχες στο οπτικό πεδίο του ασθενούς
- Θάμβος οράσεως που η έντασή του παρουσιάζει διακύμανση
- Δυσκολία στην αντίληψη των χρωμάτων, καθώς και στην όραση τη νύχτα
- Μεταμορφωψία
- Σοβαρή απώλεια όρασης, που οφείλεται κυρίως σε διαβητική ωχροπάθεια, αλλά και σε αιμορραγία αμφιβληστροειδούς και αιμορραγία στο υαλώδες
- Μεγάλη απώλεια στο οπτικό πεδίο, σε ελκτική αποκόλληση αμφιβληστροειδούς
Για τη διάγνωση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας πρέπει:
- Να ληφθεί ένα πλήρες ιστορικό του ασθενούς
- Να μετρηθεί η καλύτερα διορθούμενη οπτική οξύτητα για τη μακρινή και κοντινή απόσταση
- Να διενεργηθεί Amsler test
- Να γίνει μία λεπτομερέστατη εξέταση στη σχισμοειδή λυχνία για την ύπαρξη ή μη νεοαγγείων στην ίριδα
- Να μετρηθεί η ενδοφθάλμια πίεση ( ύπαρξη νεοαγγειακού γλαυκώματος)
- Να γίνει βυθοσκόπηση με μυδρίαση ώστε να διαγνωσθεί έαν υπάρχει:
- Μη παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (χωρίς ύπαρξη νεοαγγείων)
- Παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια (ύπαρξη νεοαγγείων)
- Κλινικά σημαντικό οίδημα στην περιοχή της ωχράς κηλίδας - Στην περίπτωση επιβεβαιωμένης από τη βυθοσκόπηση ή υποψίας ύπαρξης νεοαγγείων πρέπει να πραγματοποιειθεί φλουοροαγγειογραφία.
- Στην περίπτωση υποψίας διαβητικής ωχροπάθειας πρέπει να διενεργηθεί:
- OCT οπισθίου ημιμορίου
- Φλουοροαγγειογραφία
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αντιμετωπίζεται ανάλογα με τη στάδιο στο οποίο διαγνώσκεται. Σημαντικό ρόλο παίζει και η ύπαρξη διαβητικής ωχροπάθειας.
- Σε μη παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια τηρείται παρακολούθηση
- Σε παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια ο ασθενείς υποβάλλεται σε παναμφιβληστροειδική φωτοπηξία (PRP) με θερμικό laser σε 1-3 συνεδρίες. Τα τελευταία χρόνια αυτό το στάδιο της πάθησης αντιμετοπίζεται με νδουαλοειδικές εγχύσεις anti-Vegf
- Σε διαβητική ωχροπάθεια με οίδημα, πραγματοποιούνται ενδουαλοειδικές εγχύσεις anti-Vegf σε συνδυασμό με θερμικό laser ή χωρίς.
Η προχωρημένη διαβητική οφθαλμοπάθεια αποτελεί μία σοβαρή και εξαιρετικά απειλητική για την όραση κατάσταση, που εμφανίζεται σε άτομα όπου η θεραπεία για αντιμετώπιση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας δεν είχε ικανοποιητικά αποτελέσματα ή ήταν ανεπαρκής λόγω κακής συμμόρφωσης.
Τα χαρακτηριστικά σημάδια της μπορεί να είναι:
- Προαμφιβληστροειδική ή ενδοϋαλλοειδική αιμορρραγία
- Ελκτική Αποκόλληση
- Ελκτική Ρετινόσχιση
- Νεοαγγείωση ίριδος που μπορεί να οδηγήσει σε νεοαγγειακό γλαύκωμα, το οποίο χρήζει αντιμετώπισης με PRP ή anti-VEGF παράγοντες
Η εμμένουσα αιμορραγία στο υαλώδες πάνω από ένα μήνα, η ελκτική αποκόλληση, η μικτή αποκόλληση χρήζουν άμεσα υαλοειδεκτομή.
